Nếu bạn làm việc với các công ty tuyển dụng nhân sự hoặc các headhunter/môi giới tuyển dụng (thường tuyển cấp quản lý trở lên) thì khi họ hỏi về mức lương hiện tại, bạn nên trả lời thế nào?
=> Bạn nên trung thực hoàn toàn và có thể nói rõ kỳ vọng lương ngay từ đầu. Lý do là vì vai trò của họ là lọc hồ sơ, và họ cần thông tin về mức lương để làm việc hiệu quả với phía công ty.
Mục tiêu của việc trì hoãn thảo luận lương là để cho bạn có thời gian dẫn dắt nhà tuyển dụng từ giai đoạn “ngân sách” (budget) sang “cân nhắc linh hoạt” (fudgit) và cuối cùng là “định giá lại ngân sách” (judgit). Khi bạn làm việc qua trung gian, thì mới chỉ ở giai đoạn budget — vì bạn chưa trực tiếp gặp nhà tuyển dụng. Nếu giấu thông tin lương, bạn có thể không được lọc vào vòng tiếp theo, chính vì thế khi làm việc với recruiter, bạn nên nói rõ thu nhập hiện tại và kỳ vọng của mình, nhất là mức lương phản ánh mức độ thử thách bạn muốn gánh vác.
Nhưng cái gì cũng có 2 mặt, việc chia sẻ lương hiện tại với recruiter không phải lúc nào cũng có lợi. Vậy nên làm gì?
.
Một số ứng viên cảm thấy muốn “nói quá” về lương hiện tại — đừng làm vậy. Có 3 lý do chính khiến bạn nên trung thực 100% khi chia sẻ lương với recruiter:
(Chắc chắn không phải recruiter nào cũng khách quan — một số người vẫn dùng lịch sử lương để đánh giá bạn. Vì vậy, hãy thận trọng.)
.
Dù bạn chưa gặp trực tiếp nhà tuyển dụng, những recruiter giỏi thường có khả năng “đẩy giá” lên giúp bạn. Vì phí hoa hồng của họ thường được tính trên lương tháng của bạn, họ có động lực để giúp bạn được trả cao nhất có thể.
Tuy nhiên, ưu tiên đầu tiên của họ vẫn là giúp bạn được tuyển, vì nếu bạn không được chọn, họ không được trả gì cả. Nếu doanh nghiệp nói rằng “không đủ ngân sách”, recruiter có thể chuyển qua tìm ứng viên khác ngay.
(Mẹo xin việc: Nếu rơi vào tình huống đó, bạn nên hỏi recruiter xem có công ty nào khác trong hệ thống của họ đang cần ứng viên như bạn không. Một số recruiter sẽ chủ động “gợi ý” bạn với các công ty khác để kiếm thêm phí giới thiệu. Nhưng lưu ý: việc “đẩy ứng viên ra thị trường” như vậy là ngoại lệ, không phải thông lệ.)
.
Chính việc recruiter chỉ quan tâm đến việc bạn được tuyển, chứ không phải bạn nhận được lương bao nhiêu, khiến họ đôi khi gạt bạn ra nếu thấy bạn “quá đắt”, nhưng cũng có lúc nỗ lực đẩy ngân sách lên để bạn gật đầu với offer.
Trước khi recruiter gửi offer thay mặt công ty, họ thường xác minh kỹ với người ra quyết định về các điều kiện đi kèm: mức lương, thưởng, phụ cấp, hỗ trợ di chuyển, bonus ký hợp đồng, v.v.
Một số recruiter sẽ tự thương lượng offer cho bạn, còn một số khác sẽ để bạn trực tiếp trao đổi với nhà tuyển dụng. Quan trọng là bạn cần biết rõ ai là người đang thực hiện việc thương lượng lương trong trường hợp của bạn.
.
Câu trả lời là: gần như chắc chắn có. Recruiter luôn tiết lộ lương hiện tại hoặc quá khứ của bạn nếu được hỏi, vì họ làm việc cho nhà tuyển dụng, không phải cho bạn.
Tuy nhiên, một số recruiter có chiến thuật linh hoạt. Nếu thấy bạn có năng lực và mức lương hiện tại cao hơn ngân sách, nhưng nhà tuyển dụng có thể linh hoạt, họ sẽ giấu mức lương bạn đang nhận cho đến khi công ty gặp bạn và muốn tuyển bạn.
Nếu nhà tuyển dụng đã “chốt ngân sách” và không thể trả cao hơn, recruiter sẽ hỏi bạn liệu mức lương đó có ổn không, để tránh mất thời gian cả hai bên. Nếu bạn đang thất nghiệp hoặc thấy cơ hội rất đáng giá, bạn vẫn nên cân nhắc đi phỏng vấn.
Tuy nhiên, một recruiter có kinh nghiệm sẽ không gửi hồ sơ bạn đi phỏng vấn nếu bạn thuộc các nhóm sau:
Đề xuất đối ứng (Counter Offer) có thể xảy ra khi bạn thông báo xin thôi làm việc ở công ty hiện tại với cấp trên, vì bạn nhận được lời mời làm việc từ công ty khác. Khi đó, sếp của bạn muốn giữ chân nhân viên bằng cách đưa ra rất nhiều phúc lợi như: tăng lương, tạo cơ hội thăng tiến, giờ làm việc linh hoạt, ưu đãi khác… Đây chính là “Counter Offer” hay lời đề nghị từ công ty hiện tại để giữ bạn ở lại.
.
Trong buổi phỏng vấn với nhà tuyển dụng, Quy tắc 1 vẫn áp dụng: Hãy xác lập giá trị trước khi nói đến giá cả.
Nhưng vì recruiter gần như chắc chắn sẽ chia sẻ lương của bạn, nên bạn cũng có thể tự nói rõ điều đó với nhà tuyển dụng.
Recruiter thậm chí sẽ khuyên bạn nên làm như vậy và hướng dẫn bạn cách thể hiện giá trị bản thân.
Ví dụ, khi nhà tuyển dụng hỏi “Bạn đang kỳ vọng mức lương bao nhiêu?”, bạn có thể trả lời:
“Nếu anh/chị có cơ hội tăng gấp đôi thu nhập hiện tại với một công việc phù hợp, chắc anh/chị cũng sẽ cân nhắc nghiêm túc, đúng không ạ? Em cũng vậy. Hiện tại em đang nhận mức lương là X triệu/tháng, và em kỳ vọng một offer nằm trong khoảng từ X đến 2X, nếu công ty nhìn nhận đúng giá trị em có thể mang lại.”
Hoặc:
“Recruiter có chia sẻ rằng công ty mình là một đơn vị cạnh tranh cao, thường thu hút được những ứng viên giỏi nhờ chế độ đãi ngộ hấp dẫn. Điều đó khiến em tin rằng nếu công ty gửi cho em một offer, thì đó sẽ là mức lương vừa công bằng vừa thu hút.”
✅ Những ứng viên chủ động nói rõ mức lương hiện tại đến từng đồng, ngay cả khi không bị hỏi, thường sẽ được đánh giá cao về sự trung thực. Điều đó cũng khiến nhà tuyển dụng dễ tin tưởng vào mọi thông tin khác mà bạn chia sẻ.
Nói cách khác, việc tiết lộ lương là chấp nhận được, miễn là bạn cũng nói rõ mức lương phù hợp với năng lực của bạn.